DZIECI I RODZINA

Twoje dziecko ma prawo robić to po swojemu!

rysunek dziecka

Rysunek dziecka – interpretacja i wnioski.

Zastanawiałam się czy o tym pisać i wiesz co? Odezwało się do mnie wiele mam z podobnym „problemem”. Postanowiłam przeanalizować o co chodzi, sięgnęłam do źródeł naukowych i teraz może pomogę także Tobie i Twojemu dziecku. Czy wiesz jak interpretować rysunek dziecka? Czy kiedykolwiek ktoś zwrócił Ci uwagę, że rysunki Twojego dziecka są „inne” lub „nieodpowiednie”. Nam właśnie się to zdarzyło, dlatego postanowiłam rozwiać wątpliwości i powiedzieć jasno: Twoje dziecko ma prawo robić to po swojemu!

Czego dowiesz się z tego wpisu:

1. Czy trzeba interpretować rysunek dziecka i kto powinien to robić?
2. Fazy rysunku adekwatne do wieku.
3. Kolory i przestrzeń w dziecięcym rysunku.
4. Forma, narzędzia, efekt – co możesz na ich podstawie wywnioskować.
5. Pokaż mi swój rysunek, a powiem Ci kim jesteś? I don’t think so…
6. Interpretacja rysunków mojego syna, a ocena psychologa.

Ten artykuł piszę przede wszystkim jako mama, ale oparłam go na źródłach naukowych – żeby nie snuć domysłów i nie wprowadzić Cię w błąd.

 

Rysunek dziecka – czy trzeba go interpretować i kto powinien to robić?

Jeśli chcesz zrozumieć emocje swojego dziecka lub dowiedzieć się jaki ma nastrój lub kłopot – rysunek jest jedną z najbezpieczniejszych form takiego wstępnego rozpoznania. Rysowanie należy do naturalnych czynności wykonywanych przez dzieci, która jednocześnie stanowi formę uzewnętrzniania uczuć, emocji, samopoczucia. To bardzo cenna wskazówka zarówno dla rodzica, jak i pedagoga w przedszkolu, psychologa lub innego specjalisty podczas terapii. Skarbnica wiedzy o dziecku – tyle można powiedzieć na temat rysunku, ale trzeba jeszcze wiedzy o tym, jak interpretować dzieła młodych artystów i czy zawsze będziemy mieli rację.

Sama czynność rysowania jest formą zabawy i nauki. Rozwija wyobraźnię, myślenie przestrzenne, precyzję. Dobrze wiemy, że rysowanie było pierwszą formą przelewania myśli, przekazywania wiedzy i utrwalania zaistniałych wydarzeń. Dziś na podstawie rysunku możemy się dowiedzieć, czy dziecko ma z czymś problemy, kogo uważa za najważniejszą osobę w życiu, czy jest śmiałe czy wręcz przeciwnie i jak postrzega świat w ogólnym zarysie.

Po stokroć warto poświęcić chwilę i zobaczyć co nasze dziecko rysuje i dlaczego to robi. A jeśli coś jest niejasne – warto zapytać.

UWAGA: do prawidłowej interpretacji rysunku potrzebna jest wiedza, intuicja i odpowiednie przygotowanie – znajomość symboliki etc. Nie wystarczy spojrzeć, żeby wiedzieć, co naszym dzieciom chodzi po głowie, choć zachęcam do zapoznania się z dziełami małych artystów.

 

Fazy rysunku w zależności od wieku autora.

2-3 rok życia

Stadium bazgrot. Jako dorośli nazwiemy rysunek dziecka gryzmołami, ale wbrew pozorom ten etap jest bardzo ważny, bo stanowi początek późniejszych, bardziej skomplikowanych form. Zaczyna się od chaotycznego stawiania różnych znaków, rysowania figur – na pewno obserwujecie to u swoich dzieci w tym wieku. Rysują we wszystkich kierunkach. Dlaczego ten etap jest tak istotny? Właśnie w nim maluch odkrywa, że ma moc sprawczą, a ruchy ręką zostawiają po sobie ślad, a zatem decydować jak i w którym kierunku będzie ruszał ręką uzyskując konkretny efekt. Etap ten kończy się zamknięciem lini w koło.

rysunek dziecka 3

Aria, 3 lata

jak interpretować rysunek dziecka

Janek, 3 lata

3-4 rok życia 

Ile razy zaśmiałaś się, że czterolatek narysował Ci nogi wystające z głowy? Czy wiesz, że wszystkie dzieci na tym etapie rozwoju postać ludzką rysują właśnie jako głowonoga? To stadium nazywa się przedschematycznym. Na tym etapie można już coś o osobowości, emocjach i potrzebach dziecka powiedzieć.

Autor: 4 lata (mama)

rysunek dziecka 4

Autor: 4 lata (kosmos)

5-6 rok życia

To stadium nazywamy schematem uproszczonym. Dziecko w tym wieku zaczyna myśleć abstrakcyjnie. Przedmioty rysowane przez dzieci przedszkolne/zerówkowe zaczynają przybierać realny, możliwy do rozpoznania kształt i charakterystyczne cechy. Istoty żywe mają ludzkie cechy, maluch łapie też perspektywę. Na tym etapie zwraca się uwagę na wielkość malowanych osób lub przedmiotów – im coś jest większe, tym ważniejsze dla dziecka. Na przykład mój syn często rysuje największego…samego siebie. Pedagog może zastosować metodę Rysunku Projekcyjnego – poprosić dziecko o narysowanie rodziny i na tej podstawie wnioskować o relacjach w niej.

interpretacja rysunku dziecka

Mama

Mama i dziecko

Rodzina

Krajobraz

Sztuki wybrane

Dziewczynka, 5 lat, Rodzina

Okres grup rówieśniczych

Możemy przyporządkować go do szkoły podstawowej. Dzieci sięgają po różne techniki wykonywania prac plastycznych, chcą żeby ich rysunki były indywidualne. Na tym etapie poprzez rysunek wyrażają zarówno siebie i swoje emocje, jak i poznają rówieśników i nawiązują z nimi bliższe relacje. Usta z kreski stają się owalne.

jak powinien wyglądać rysunek dziecka

Ada, 9 lat

Borys, 8 lat

rysunek dziecka 2

Borys, 8 lat

rysunek dziecka 8

Chłopiec, 7 lat

12-14 rok życia

Dzieci w tym wieku nie rysują już schematycznie, są krytyczne wobec swoich dzieł. To stadium pseudonaturalistyczne – świat wygląda na rysunkach już bardzo realnie.

 

Rysowanie/malowanie na każdym etapie życia dziecka jest niezwykle ważne dla jego rozwoju. Za chwilę opowiem Wam jak można interpretować barwy i przestrzeń na rysunku i opowiem, co skłoniło mnie do napisania tego tekstu.

 

Rysunek dziecka – barwy i przestrzeń.

Lewa strona oznacza przeszłość, prawa przyszłość – mogę się założyć, że nigdy tak na to nie patrzyłaś! Ale to jeszcze nie wszystkie, bo w interpretacji równie ważne jest JAK dziecko rysuje – czy mocno dociska kredki do kartki, czy raczej delikatnie. Czy kreski są długie i grube czy raczej krzywe i niepewne?

Sposób w jaki dziecko umiejscawia na rysunku ludzi mówi o relacjach pomiędzy nimi – mogą być blisko siebie, oddalone, rozdzielone czymś dużym, zwrócone ku sobie twarzami, robiące coś wspólnie czy wręcz przeciwnie. Jeśli chcesz sama zobaczyć jak maluch widzi Waszą rodzinę, zwróć uwagę która z postaci jest największa (dziecko uważa ją za najważniejszą/decydującą/istotną dla niego), a która najmniejsza. Jako ciekawostkę dodam, że mój syn maluje różnie – raz to On jest największy i stoi po zewnętrznej stronie, raz największy jest Tata. Rysowanie wyłącznie na dole kartki wskazuje na niepokój, natomiast góra kartki ma oznaczać marzenia, które nie są jeszcze do końca określone.

Przyjrzyj się obrazkom dziecka i zwróć uwagę na kolory. Różowy – optymizm, czarny – rozpacz, ciepłe barwy – pogodny nastrój, szary – nuda. Szczerze? Trzeba kolory traktować bardzo, nazwijmy to, z przymrużeniem oka. Ostatnio dwie koleżanki opowiadały mi o rysunkach ich synów – jeden malował tylko na czarno, bo w przedszkolu brakowało ołówków (nie muszę chyba wspominać, że panie były bardzo zaniepokojone). Drugi też rysował na czarno, bo nigdy nie chciało mu się szukać kolorów, a czarny miał pod ręką. Jestem ciekawa, jak psycholog popatrzyłby na rysunki Antka: ludzie zazwyczaj są prostymi formami bez kolorów, a wszystko inne jest bajecznie tęczowe. Czyżby otaczający go rodzina i przyjaciele byli tak bezbarwni w odbiorze? 🙂

Po tym, jak przedstawiany jest na rysunku człowiek, można z grubsza określić poziom rozwoju maluszka oraz symboliczne znaczenie poszczególnych elementów. Czy postaci mają ręce z palcami, czy mają nogi. Na przykład niewyraźne ręce mogą świadczyć o trudnościach w komunikowaniu się.

Pokaż mi swój rysunek, a powiem Ci kim jesteś!

Jeśli wydaje Ci się, że interpretacja rysunku jest banalna, to…no nie jest, przykro mi. W rysunku ocenie czy też analizie poddawane są symbole, a to rzecz dalece bardziej skomplikowana. Dlatego czasem sobie myślę, żeby taką interpretację zostawić specjaliście albo zapytać dziecka co przedstawia rysunek i dlaczego coś się na nim znajduje. Dzieci to skarbnica wiedzy!

 

A Twoje dziecko co najbardziej lubi rysować?

 

 

Bibliografia:

1.  M. Braun-Gałkowska, S. Studen, Projekcja niepokoju w rysunku, w: Rysunek projekcyjny jako metoda badań psychologicznych, red. M. Łaguna, B. Lachowska, Lublin 2003.

2. E. Fromm, Zapomniany język, Warszawa 1977.

3.  Rysunek projekcyjny w badaniach relacji społecznych, red. B. Kostrubiec, B. Mirucka, Lublin 2004, s. 37-58.

4. N. Łaguna, B. Lachowska , Rysunek projekcyjny jako metoda badań psychologicznych, Lublin 2003.

5. M. Braun-Gałkowska, Różnorodność rysunków dziecięcych, EETP vol.11, 2016, Nr 3(41).

6. Olczak Agnieszka, Rysunkowe opowieści dzieci, Wychowanie w Przedszkolu. – 2003, nr 8, s. 467-472

Podobał Ci się ten wpis? Będę wdzięczna, jeśli go polubisz i pokażesz swoim znajomym:

INNE ARTYKUŁY, KTÓRE MOGĄ CIĘ ZAINTERESOWAĆ:
KSIĄŻKI DLA DZIECI NA WAKACJE
DZIECKO WYMUSZA PŁACZEM

Leave a reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.