10 rzeczy, które sprawiają, że producent jest eco friendly.
Dziś nie wystarczy certyfikat ekologiczny czy bycie produktem wegańskim. Żeby być eco friendly, musi sprzyjać środowisku w rozumieniu składu chemicznego czy właściwości, ale także odpadów, jakie po sobie pozostawia, wpływu na grunt, wodę, pozostawiony po sobie ślad węglowy oraz wytworzenie w godnych warunkach. Coraz częściej mówi się o tym, że działania jednostek mają sens, ale szybki i zauważalny efekt dają zmiany wprowadzane przez producentów, duże koncerny działające globalnie.
O tym, że życie bez odpadów może być kłopotliwe i bywa, że jest możliwe tylko dla wybranej grupy społecznej będę pisaćw kolejnych artykułach. Poruszę także problem błędnego rozumienia no waste/zero waste/less waste. Wróćmy do tematu wpisu. Jakie warunki powinny zostać spełnione, żeby producenta uznać za eco friendly? Moje typy:
1. OPAKOWANIE
Zwolennicy zero waste twierdzą (słusznie!), że najbardziej ekologiczne opakowanie, to brak opakowania. Z tego powodu zachęca się do robienia zakupów lokalnie, w osiedlowych sklepach, gdzie widzimy, jak produkt wygląda i w co włożył go producent. Większość kosmetyków i żywności potrzebuje zabezpieczenia – nr jeden są opakowania wykonane z papieru lub szkła. Papier można poddać recyklingowi, a szkła używać wielokrotnie i także przekazać później do recyklingu.
Przykładowe produkty zazwyczaj zapakowane w folię, które można znaleźć w papierowych opakowaniach: suszone owoce, otręby, płatki śniadaniowe, herbata, makaron.
2. PRODUKCJA
Idealnie, kiedy kupowany produkt wytwarzany jest w regionie naszego zamieszkania, albo przynajmniej jak najbliżej kraju, w którym dokonujemy zakupu. Ograniczamy transport, ale też mniejsze jest ryzyko użycia ogromnych ilości środków konserwujących na czas podróży (czytaj tutaj: CHEMIA NA OWOCACH). Oprócz tego pod hasłem PRODUKCJA rozumiem wdrożenie procedur, które minimalizują wpływ na środowisko naturalne. Ciężko jest ocenić, w jakich warunkach pracują ludzie zaangażowani w powstawanie produktu, ale ideałem byłyby zakupy nieobarczone ludzkim lub zwierzęcym cierpieniem.
3. SKŁAD
Jestem daleka od tego, by namawiać do zaprzestania używania kosmetyków, ale jednocześnie uważam, że warto pochylić się nad ich składem i wpływem na środowisko (np. oxybenzon występujący w składzie kremów z filtrem UV, szamponach i in. gromadzi się w wodzie i wywiera wpływ na wodne organizmy żywe) [1]. Podobnie, choć olej palmowy nie jest szkodliwy sam w sobie, jego pozyskiwanie wywiera odcisk na środowisku naturalnym – czy jest jeszcze ktoś, kto nie słyszał o ginących orangutanach? Od 1990 roku globalny popyt na olej palmowy wzrósł sześciokrotnie! [2]
4. WIELORAZOWOŚĆ
Plus zdobywają produkty wielorazowe. Pamiętaj tylko, że wyrzucanie jednorazówek i zastępowanie ich na gwałt wielorazowymi odpowiednikami, wcale nie jest ekologiczne. Skoro już masz coś w domu – wykorzystaj!
Dodatkowy punkt należy się także za możliwość ponownego napełnienia butelki oraz opakowania zwrotne.
5. CERTYFIKATY
Które warto znać i wybierać oznaczone produkty? Wśród znajomych opinie są podzielone: jedni ufają certyfikatom, inni twierdzą, że nie mają one żadnego znaczenia. Moim zdaniem warto na nie zwracać uwagę i wybierać te produkty, które nam odpowiadają. Często warzywa i owoce z rolnictwa ekologicznego są zapakowane w folię, więc wybór należy do Was.
Unijne logo produkcji ekologicznej – produkty wieloskładnik0we oznaczone tym znakiem muszą w co najmniej 95% składać się z surowców pochodzących z rolnictwa ekologicznego. Obok liścia znajduje się kod, po którym można zidentyfikować miejsce certyfikacji, metodę produkcji, numer referencyjny, np. PL-EKO-07 [3]
Oznaczenie FAIR TRADE – produkt oznaczony tym symbolem powstał zgodnie z zasadami sprawiedliwego handlu. Zwróć na niego uwagę – firmy mogące się nim pochwalić przestrzegają praw człowieka. Pracownicy otrzymują godne wynagrodzenie, a dzieci nie są zmuszane do niewolniczej pracy.
MSC (Marine Stewardship Council) – MSC jest niezależną, międzynarodową organizacją, która opracowała standardy środowiskowe w zakresie zrównoważonego rybołówstwa. Promuje przyjazne środowisku praktyki rybackie. Pomaga budować i chronić stabilne ekosystemy morskie oraz ich zasoby. Certyfikat MSC gwarantuje, że działalność rybacka jest prowadzona tak, by zapewnić zachowanie różnorodności morskiego ekosystemu. Certyfikatem MSC potwierdza, że ryby pochodzą z certyfikowanych łowisk.
FSC (Forest Stewardship Council) – certyfikat przyznawany jest drzewnym produktom leśnym. Meble, papier, podłogi, opakowania papierowe, drzwi instrumenty oraz produkty uzyskane z drzew, np. syrop klonowy, kauczuk, orzechy brazylijskie. Certyfikat dotyczy pozyskania surowca. Dokładne kryteria możecie przeczytać na stronie fsc.org. Rozróżnić należy 3 typy certyfikatu FSC: FSC Pure – 100% surowca jest certyfikowane przez FSC, FSC Mixed Sources – minimum 70% surowca użytego do produkcji posiada certyfikat FSC, a reszta jest drewnem bez certyfikatu FSC, ale spełniającym minimalne wymogi związane z zarządzaniem lasami (legalne pochodzenie itd.), FSC Recycled – surowce pochodzące z recyklingu.
6. UŻYCIE SUROWCÓW POCHODZĄCYCH Z RECYKLINGU
Recykling znajduje się na końcu przykazania „refuse, reuse, reduce, recycle”, ale skoro istnieją materiały, które można recyklingować – warto to robić. Na co przerabiane są Twoje butelki?
Z plastiku (PET lub HDPE) poddanego recyklingowi można uzyskać: [4]
opakowania; butelki; powłokę na tekturę falistą; ubrania np. kurtki polarowe; meble ogrodowe; folie; słupki drogowe; ogrodzenia; zabawki; długopisy; ekrany przeciwhałasowe; ramy okienne z VC; oleje opałowe; płyty termoizolacyjne.
7. ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ
Zawsze pierwszeństwo mają u mnie produkty, które są energooszczędne (żarówki LED), sprzęty domowe klasy energetycznej A+ lub wyższej. Osobnym zagadnieniem jest zużycie energii do produkcji tych sprzętów. Nie sądzę jednak, by wśród moich czytelników były osoby świadomie i ze względu na środowisko zrezygnowały z lodówki lub piekarnika.
Do tego wszelkie sprzęty działające dzięki energii odnawialnej, dzięki czemu zmniejszamy zużycie baterii/prądu.
8. LOKALNOŚĆ
Wspieranie firm szyjących w Polsce, rodzimych producentów żywności.
Przykłady marek ubraniowych z Polski: Mr-Hammer, Natabo, Elementywear, Monika Kamińska, Marie Zelie, Miszkomaszko, Insomnia, Risk, Tyszert, Coolmama, Bialcon i inne!
9. PROCES WYSYŁKI
Innym problemem są zamówienia internetowe. Delikatne części zazwyczaj są owijane folią bąbelkową, paczki zawijane w stretch folię, a do tego wydmuszki z folii plus folia termokurczliwa – oj jest tego trochę! Coraz częściej, jako konsumenci, decydujemy się zwrócić uwagę sprzedawcy, by zapakował przesyłkę z możliwie najmniejszym udziałem tworzyw sztucznych, ale tu uwaga – nie zawsze jest to uzasadnione. W przypadku delikatnego szkła, części elektronicznych czy innych delikatnych produktów istnieje zbyt duże ryzyko uszkodzenia podczas transportu. Wtedy z oczywistych względów kupujący ma pretensje do sprzedawcy. Rozwiązanie?
- Jeśli możesz, kup stacjonarnie.
- Poproś sprzedawcę o ograniczenie użycia tworzyw podczas pakowania przesyłki.
- Wykorzystaj wielokrotnie materiały, które otrzymałaś.
10. TRWAŁOŚĆ
Tuż obok wielorazowości, insteresuje mnie jak długo będę danego przedmiotu używała. Czy bluzka nie rozpadnie się po pierwszym praniu? Czy lunchbox nie pęknie w plecaku albo pod wpływem temperatury? Czy z bambusowej szczoteczki nie wypadnie włosie?
Jako społeczeństwo wciąż się uczymy – kto z Was myśli o tworzywie, z którego zrobiony jest na przykład wkład do długopisu? Kto zwraca uwagę na to, że 10 rolek papieru toaletowego zapakowana jest w folię? No dobrze pewnie akurat Ty na to zwracasz uwagę, dlatego może udostępnisz ten wpis u siebie i pokażesz innym, że warto?
[1] Effects of the UV filter benzophenone-3 (oxybenzone) at low concentrations in zebrafish (Danio rerio), N. Blüthgen, , S. Zucchi, K. Fent, Toxicology and Applied Pharmacology 263 (2012) 184–194
[2] Palm oil producers are wiping out orangutans – despite multinationals’ promises, C. Packham, theguardian.com [dostęp: 10.03.2019]
[3] Jak prawidłowo oznakować i rozpoznać produkty ekologiczne? , A. Jereczek, http://podr.pl/wp-content/uploads/2017/07/JAK-PRAWID%C5%81OWO-OZNAKOWA%C4%86-I-ROZPOZNA%C4%86-PRODUKTY-EKOLOGICZNE.pdf
[4] http://www.goap.org.pl/drugie-zycie-odpadow/ [dostęp: 12.03.2019]
My z mężem od roku staramy się żyć jak najbardziej eko. Kupiliśmy woreczki na warzywa, żeby nie brać foliowych. Zainstalowaliśmy sobie też fotowoltaikę [USUNIĘTO REKLAMĘ] dzięki temu mamy ,,czysty” prąd w domu.